Như bạn đã biết, người Nhật Bản rất chú trọng tới lời chào và cách chào hỏi của đối phương. Bài viết dưới đây, Trung tâm Ngoại ngữ Koishi sẽ chia sẻ với bạn 6 cách chào hỏi theo từng tình huống và ngữ cảnh khác nhau.

Khi nhắc đến các cách chào hỏi thì bạn không thể bỏ qua các câu chào phổ biến như こんにちは、おはようございます、こんばんは... đi kèm hành động cúi chào. Đây là sự ảnh hưởng bởi tư tưởng của Phật giáo trong văn hóa chào hỏi thời xưa. Người Nhật Bả với tính cách khiêm nhường, nhã nhặn rất ưa chuộng cách chào hỏi nhẹ nhàng lịch thiệp. Điều này thể hiện được sự chân thành, khiêm nhường của mình thông qua việc chào hỏi và tạo được ấn tượng tốt với đối phương. Tuy nhiên, cách chào hỏi còn được áp dụng trong từng đối tượng, từng trường hợp khác nhau. Ví dụ như:

• Cúi người nghiêng góc 15 độ: Chào hỏi với các mối quan hệ tương đối thân thiết như họ hàng, đồng nghiệp,..
• Cúi người nghiêng góc 30 độ: Bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc hay sự chào đón đối với khách hàng, những người gặp lần đầu tiên
• Cúi người nghiêng 45 độ: Chào cấp trên, khách hàng quan trọng hay những người bạn ngưỡng mộ. Có khi lại là sự bày tỏ lời xin lỗi một cách chân thành và sâu sắc.

6 cách chào hỏi trong tiếng Nhật

1. Lần gặp đầu tiên

• 「初めまして。」– “Rất vui được gặp bạn.”: Sử dụng nó khi gặp lần đầu tiên. Trong lần gặp đầu thay vì nói こんにちは người Nhật thích dùng câu này hơn.
• 「私の名前は○○です。」– “Tên tôi là XX.”: Dùng câu trên để nói cho người khác biết tên của bạn.
• 「○○から来ました。」– “Tôi đến từ XX.”: Hãy giới thiệu quốc gia/nơi bạn sinh sống để chào hỏi với người Nhật trong lần gặp đầu tiên để đối phương có thể biết được phần nào xuất thân và văn hóa của bạn.
• 「どうぞよろしくお願いします。」– “Rất hân hạnh được làm quen với bạn”: Hãy nói câu này ở phần cuối của phần giới thiệu bản thân. Câu trên cũng giống với câu “Nice to meet you!” trong tiếng Anh.

2. Khi gặp gỡ hoặc chia tay ai đó

• 「おはようございます。」– /Ohayougozaimasu/ – “Chào buổi sáng.” Khi gặp mọi người vào buổi sáng thì chào bằng câu này. Có thể được sử dụng cho nhiều người khác nhau. Chẳng hạn như: buổi sáng vào lớp học sẽ cô trò sẽ chào nhau bằng 「おはようございます。」Trong tiếng Anh câu này có nghĩa giống “Good morning”
• 「おはよう。」“Chào buổi sáng.”: Câu này là dạng thân mật của 「おはようございます。」 dùng để chào buổi sáng khi gặp bạn bè, gia đình và những người thân thiết với bạn. Tuyệt đối, không dùng cho cấp trên hoặc người lạ.
• 「こんにちは。」– /Konnichiwa/ – “Xin chào”: Được sử dụng khi gặp gỡ và chào ai đó vào ban ngày. Giống với “Good afternoon!” trong tiếng Anh. Tuy nhiên, nếu bạn là người nước ngoài mới học tiếng Nhật thì 「こんにちは。」có nghĩa là “Xin chào!” có thể dùng cho mọi thời điểm trong ngày. Lúc này, nó giống với “Hello!” hoặc “Hi” trong tiếng Anh, “Bonjour!” trong tiếng Pháp, “Xin chào!” trong tiếng Việt vậy.
• 「こんばんは。」– /Konbanwa/ – “Chào buổi tối”: Sử dụng khi gặp ai đó vào buổi tối, cách dùng giống với “Good evening!”.
• 「さようなら。」– /Sayonara/ – “Tạm biệt”: Khi tạm biệt hay kết thúc cuộc nói chuyện với ai đó có thể nói 「さようなら。」Tuy nhiên, trong một số tài liệu về Xin chào tiếng nhật người ta còn dùng 「さようなら。」để nói lời tạm biệt hay chia tay trong một khoảng thời gian dài hoặc có thể là mãi mãi không gặp nhau nữa, chẳng hạn như khi tiễn bạn ra nước ngoài định cư có thể sẽ không gặp nhau trong khoảng thời gian dài. Vì thế, để nói lời tạm biệt mang ý nghĩa trong thời gian ngắn hay kết thúc buổi trò chuyện tạm thời người Nhật thường dùng またね (Matane) hoặc じゃあね (Jaa ne), hay là また + thời gian (Ví dụ: また明日 – mata ashita: Hẹn gặp lại vào ngày mai). Giới trẻ thì hay dùng バイバイ-/baibai/ = Bye Bye!
• 「おやすみなさい。」– /Oyasuminasai/ –  “Chúc ngủ ngon”. Là câu chào trước khi ngủ. Việt Nam và các nước khác cũng hay dùng văn hóa chào hỏi này trong cuộc sống hằng ngày nhỉ! Đi kèm với những câu Xin chào tiếng nhật, người Nhật thường cúi đầu nhẹ hoặc sâu hơn tùy đối tượng sau khi nói lời chào hỏi. Đây là văn hóa “Cúi đầu chào” của người Nhật, nguồn gốc của văn hóa này được lan truyền từ Trung Quốc sang Nhật Bản khoảng năm 500-800 khi mà Phật giáo truyền bá tư tưởng lan rộng đến Nhật. Hành động cúi chào sẽ diễn ra sau lời chào, với người có quan hệ tương đối thân như đồng nghiệp, bạn bè ở lớp có thể cúi 15 độ, với người có địa vị cao hơn thì 30 độ.

3. Khi nói lời cảm ơn - Xin chào tiếng nhật

• 「ありがとうございます。」– /Arigatougozaimasu/ – “Cảm ơn”
• 「ありがとう。」– /Arigatou/ -“Cảm ơn”: Là lời nói sau khi mình nhận được sự giúp đỡ từ ai đó. 「ありがとうございます。」là câu chào hỏi lịch sự hơn「ありがとう。」thường dùng cho những người không thân thiết hoặc có địa vị cao hơn mình. Sau khi nói lời cảm ơn cũng sẽ cúi đầu nhẹ giống với khi chào.
• 「どういたしまして。」– /Douitashimashite/ – “Không có gì”
• 「いえ。」hoặc 「いえいえ。」– /Ieie/ – “Không sao đâu”: Sau khi được đối phương nói lời cảm ơn để thể hiện sự khiêm tốn ta có thể đáp lại 「どういたしまして。」hoặc「いえいえ。」

4. Khi xin lỗi

• 「ごめん。」– /Gomen/ – “Xin lỗi”
• 「ごめんなさい。」– / Gomennasai/ – “Xin lỗi”: Là câu xin lỗi thân mật thế nên không dùng trong trường hợp trang trọng, lịch sự như trong ngữ cảnh kinh doanh. 「ごめんなさい。」lịch sự hơn「ごめん。」
• 「すみません。」– /Sumimasen/ – “Xin lỗi”, “Xin làm phiền”: Là cách nói lịch sự. Thường được dùng trong trường hợp muốn bắt chuyện với ai đó hoặc khi muốn nói lời cảm ơn. Ví dụ: trước khi muốn hỏi đường bạn sẽ nói すみません rồi mới hỏi hướng đi. Cụm từ Xin chào tiếng nhật này có nghĩa giống với “Excuse me!” trong tiếng Anh. Đây là cách chào hỏi rất hữu ích và hay được sử dụng.
• 「申し訳ございません。」– /Moushiwakegozaimasen/ – “Tôi thành thật xin lỗi”
• 「申し訳ありません。」- / Moushiwakearimasen/ – “Tôi rất xin lỗi”
• 「申し訳ございません。」là cách nói xin lỗi lịch sự hơn và cũng là kính ngữ của「申し訳ありません。」Cả hai câu xin lỗi trên đều là cách nói xin lỗi rất rất lịch sự và được sử dụng trong các trường hợp trang trọng như kinh doanh. Hiển nhiên, giống với cảm ơn và lời chào khi nói lời xin lỗi người Nhật cũng dùng văn hóa cúi đầu để thể hiện sự thật lòng trong lời xin lỗi của mình. Đối với người có địa vị cao người Nhật thường sẽ cúi đầu 45 độ và thường giữ tư thế đó lâu hơn tầm 4, 5 giây.

5. Khi ăn cơm

• 「いただきます。」– /Itadakimasu/ – “Tôi sẽ ăn thật ngon miệng”: Người Nhật luôn nói câu này trước khi ăn cơm. Họ dập hai tay vào nhau trước ngực và nói 「いただきます。」sau đó mới cầm đũa lên và dùng bữa. Câu nói 「いただきます。」mang một ý nghĩa đặc biệt và thiêng liêng đối với mỗi người Nhật, nó bắt nguồn từ thời Minh Trị (1913), lúc đầu chỉ phổ biến ở tầng lớp quý tộc. Nó không chỉ là lời cảm ơn đơn thuần mà còn thể hiện sự biết ơn với người làm ra bữa cơm và sau xa hơn nữa là những người nông dân đã trồng trọt vất vả cho họ nguyên liệu làm bữa ăn này. Với sự biết ơn đó 「いただきます。」đã trở thành truyền thống và văn hóa không thể thiếu trong bữa cơm người Nhật.
• 「ごちそうさまでした。」– /Gochisousamadeshita/ – “Cảm ơn nhiều vì bữa ăn”. Sau khi ăn cơm xong sẽ nói 「ごちそうさまでした。」Khi nói câu này cũng nói với cả hai tay để trước ngực.

Cả hai câu trên đều là lời tri ân dành cho món ăn và những người đã làm ra nó.

6. Khi về hoặc ra khỏi nhà - Xin chào tiếng nhật

• 「いってきます。」– /Ittekimasu/ – “Chào ba mẹ con đi”, “Tôi đi rồi về”, “Tôi đi đây”. Dùng khi ra khỏi nhà. Bạn nào hay xem Anime (phim hoạt hình Nhật Bản) thì sẽ hay nghe câu này, chẳng hạn như trong phim Doraemon mỗi khi Nobita ra khỏi nhà sẽ chào mẹ bằng câu này.
• 「いってらっしゃい。」– /Itterasshai/ – “Đi bảo trọng”, “Đi cẩn thận nhé”. Là câu nói với người ra khỏi nhà. Dùng để đáp lại 「いってきます。」thật dễ hiểu phải không nào?
• 「ただいま。」– /Tadaima/ – “Con về rồi đây”, “Tôi về rồi đây” Lời chào dùng khi trở về nhà.
• 「おかえりなさい。」– / Okaerinasai/ – “Về rồi đấy à”. Là câu chào đáp lại 「ただいま。」dùng để nói với người vừa mới trở về nhà sau khi ra ngoài.

Bài viết trên không chỉ cập nhật tới bạn cách chào hỏi mà còn giới thiệu tới bạn nguồn gốc của văn hóa chào hỏi tại Nhật Bản. Hãy cố gắng học tập, rèn luyện để có thể giao tiếp thật giống người Nhật bạn nhé! Chúc các bạn học tập thành công!